پروتز های صورت
جراحی قرار دادن پروتز صورت چیست؟
جراحی پروتز صورت از طریق قرار دادن مادهای جامد و سازگار با نسج (پروتز) به منظور افزایش و یا تقویت ساختار فیزیکی صورت انجام میگردد. پروتزهای صورت باعث ایجاد تعادل و تناسب ساختمان های صورت میشوند. تعیین نوع و اندازه دقیق پروتز صورت نیاز به یک ارزیابی کلی از ویژگیهای صورت دارد.
با استفاده از پروتز صورت میتوان برای صورت تقارن، تعادل و تناسب ایجاد نمود. این عمل ممکن است همراه با سایر اعمال زیبایی صورت مانند کشیدن پوست صورت و گردن و یا عمل جراحی زیبایی بینی انجام گردد. چانه مهمترین بخش قسمت تحتانی صورت است و فرم کلی این بخش را ایجاد میکند. اصلاح چانه بر فرم کل صورت اثر چشمگیر دارد. بهتر است اصلاح چانه از طریق جراحی استخوان چانه انجام گردد ولی از پروتز چانه هم میتوان برای این منظور استفاده کرد. کوچک بودن گونه بسیار شایع است و باعث افتادگی بخش میانی صورت و نمای پیرتر صورت میشود روش استاندارد برای افزایش حجم گونه استفاده از پروتزهای مخصوص گونه است.
پروتزها دايمی اند و نیازی به تعویض ندارند. در افرادی که به سنین پیری میرسند به علت تحلیل استخوان ممکن است نیاز به اصلاح پروتز و یا تعویض آنها به منظور برقراری مجدد هماهنگی با بافتهای اطراف باشد.
آیا من کاندیدای جراحی پروتز صورت هستم؟
بنا به تشخیص پزشک کسانی که گونه های صاف و نامشخص دارند و یا چانه کوچک دارند که نیاز به اصلاح دارد، قابل درمان با پروتز میباشند. در سایر نواحی مثل فک تحتانی برحسب تشخیص پزشک، ممکن است پروتز استفاده شود.
کاندیدایهای مناسب برای پروتز صورت عبارتند از:
- افرادی که استخوانهای صورتشان به بلوغ رسیده است، که معمولاً در اواخر نوجوانی رخ میدهد
- افرادی که چانه کوچک، فک ضعیف و یا نا قرینگی صورت دارند
- افراد سالمی که هیچ شرایط پزشکی عمدهای ندارند
چگونه میتوانم برای جراحی پروتز صورت آماده شوم؟
- آماده شدن برای قرار دادن پروتز صورت ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تستهای آزمایشگاهی یا ارزیابیهای پزشکی
- مصرف برخی از داروها یا تنظیم داروهای فعلی شما
- توقف سیگار کشیدن پیش از جراحی
- اجتناب از آسپرین، داروهای ضد التهابی و مکمل های گیاهی با توجه به افزایش خطر ابتلا به خونریزی
نوع پروتز چگونه انتخاب میشود؟
عواملی که در انتخاب یک پروتز موثرند عبارتند از جنس، شکل و سایز پروتز. ماده ایدهآل برای پروتزهای صورت باید دارای خصوصیات سازگاری بافتی، انعطافپذیری، استحکام، عدم واکنش بافتی، مقاومت به عفونت، پایداری، قابلیت خارج کردن و بیضرر بودن برای بافت های اطراف باشد.
از نظر جنس معمولاً پروتزهای زیر بیشترین کاربرد را دارند:
سیلیکون جامد ولی انعطافپذیر (Silastic): اشکال مختلفی از سیلیکون با نتایج قابل قبول در جراحی ها استفاده شده اند. سیلیکون Dimethylsiloxane پلیمریزه است که میتواند جامد، ژل یا مایع باشد. سیلیکون جامد هیچگونه شواهد سمیت یا واکنش حساسیتی را در بدن نشان نداده است. بدن این ماده را قبول میکند و یک کپسول به دور آن ایجاد میکند، بدون اینکه خود پروتز را تخریب کند. درجه استحکام پروتزهای سایلاستیک متفاوت است. پروتزهایی که نرمتر هستند قابل انعطافترند و میتوانیم آنها را از طریق برش کوچکتری قرار دهیم. پروتزهای سیلیکون جدیدتر قابلیت تطابق بیشتری با سطح استخوان و بافت نرم اطراف دارند. تطابق بالاتر با سطوح استخوانی علاوه بر کاهش احتمال حرکت پروتز، از ایجاد فضای خالی بین پروتز و استخوان هم جلوگیری میکند. در صورت عفونت این پروتزها باید خارج شوند. پلی تترا فلوئورو اتیلن بسط یافته (ePTFE) یاگورتکس (Gore-Tex) : این پروتزها فوم متراکم هستند و منافذی در آنها وجود دارد در این پروتزها کپسول با شدت کمتری ایجاد میشود و نفوذ بافت های اطراف به داخل پروتز به مقدار کمی صورت میگیرد. ایجاد واکنش التهابی نسبت به این نوع پروتزها حداقل است. به دلیل آنکه قابلیت انعطاف کمی دارند، لذا برای قرار دادن آنها برش بزرگتری باید داده شود. در صورتیکه پروتز به هر علتی عفونی شود باید تعویض گردد و در آوردن آنها نسبت به پروتزهای سیلیکونی دشوارتر است.
احتمال وقوع عفونت بدون علت مشخص ماهها بعد از قرار دادن این پروتزها وجود دارد. در این نوع پروتزها به راحتی با لمس سطحی میتوان به وجودشان پی برد.
پلی اتیلن یا Medpore: پروتزهای مدپور(پورکس) بافت سفت استخوانی داشته و شکل دادن آنها مشکل است. این پروتزها دارای منافذ زیادی بوده و بافت نرم زیادی به داخل آنها نفوذ می کند که باعث میشود ثبات زیادی داشته باشند و جابجا نشوند ولی در عین حال خارج کردن آنها را نیز بسیار مشکل میسازد. در صورت بروز عفونت این پروتزها نیز مشابه پروتزهای گورتکس باید خارج شوند. این پروتزها با کمک پیچ به استخوان ناحیه عمل ثابت میگردند و وقتی که بخواهیم هم برجستگی و هم طول فک را افزایش دهیم کاربرد دارند. بیشترین کاربرد این پروتز ها در برجسته کردن فک تحتانی و گونه است.
جراحی پروتز صورت چگونه انجام میشود؟
این عمل با بیهوشی عمومی و یا آرامبخشی قابل انجام است و میتوان آن را همراه با سایر اعمال جراحی زیبایی صورت مثل جراحی زیبایی بینی و یا کشیدن پوست صورت به طور همزمان انجام داد. رایج ترین روش انجام جراحی از راه برش داخل دهان میباشد. در برخی موارد از برش زیر پلک و داخل پلک، برای پروتز گونه و از برش زیر چانه برای پروتز چانه استفاده می شود. بعضی از انواع پروتزها نیاز به ثابت شدن روی استخوان توسط پیچ دارند و بعضی دیگر با نخ بخیه از روی پوست صورت ثابت میشوند و در بعضی دیگر نیازی به ثابت کردن وجود ندارد.
– پروتز گونه
پروتز از طریق ایجاد یک برش در داخل دهان و یا در امتداد پلک تحتانی قرار داده میشود. اگر در همان زمان جراحیهای زیبایی دیگری مانند جراحی کشیدن صورت و یا عمل جراحی پلک انجام میگردد، ممکن است پروتز از طریق همان برشهای جراحی های دیگر قرار داده شود. ارجح است که پروتزهای گونه در محل خود ثابت گردند.
– پروتز چانه
شامل قرار دادن پروتز در زیر نسج نرم جلوی استخوان فک است. برش یا در داخل دهان در امتداد لب تحتانی و یا درست در زیر ناحیه چانه داده میشود.
-پروتز فک پایین
از طریق برش های داخل دهانی در دو طرف لب تحتانی فک پایین، پروتز قرار داده میشود و در محل ثابت میگردد.
جراحی چانه چگونه انجام میشود؟
در نمای نیمرخ چانه حدود ۲ میلیمتر عقب تر از قسمت قدامی لب پایین قرار میگیرد. در بعضی از افراد چانه عقب تر از این حد است و درصورتی که میزان عقب بودن زیاد باشد، به نظر میرسد که بینی و نیمه میانی صورت خیلی جلوتر از سایر اجزای صورت قرار دارد، لذا در این افراد بینی آنها از آنچه که هست بزرگتر دیده میشود، در حالی که مشکل از چانه است. در مبتلایان به این عارضه باید به وضعیت قرارگیری دندان ها روی هم توجه کرد. اگر قرارگیری دندان ها روی هم مناسب نباشد، نیاز به جراحی فک وجود دارد، اما اگر قرارگیری دندان های فک بالا و پایین طبیعی باشد و فقط چانه عقب باشد، می توان با جراحی آن را اصلاح کرد.
روش های مختلفی برای رسیدن به تناسب چانه وجود دارد:
-گذاشتن پروتز چانه
این عمل از طریق یک برش کوچک در داخل دهان یا زیر چانه، به منظور ایجاد یک فضای کوچک در روی استخوان چانه و زیر عضله چانه انجام می گردد. سپس پروتز در داخل آن فضا قرار داده می شود.
-بریدن استخوان چانه و جلوآوردن آن
روش دیگر جلو آوردن چانه، بریدن استخوان چانه و جلو کشیدن و ثابت کردن آن می باشد . برای این منظوراز برش داخل دهانی استفاده می شود. تفاوت هایی بین این دو روش وجود دارد. برای مثال در روش بریدن و جلوآوردن استخوان چانه، از آنجا که جسم خارجی قرار داده نمی شود شانس بروز عفونت بسیار کم است. همینطور در روش قرار دادن پروتز احتمال جابجایی پروتز وجود دارد. میزان جلو آوردن چانه در روش قرار دادن پروتز محدودیت دارد و با روش بریدن و جلوآوردن استخوان چانه، به میزان بیشتری میتوان چانه را جلو آورد. یکی از مزیتهایی که روش بریدن و جلوآوردن استخوان چانه نسبت به روش دیگر دارد این است که در این روش علاوه بر جلو آوردن چانه میتوان ارتفاع عمودی چانه را نیز تغییر داد و میزان آن را کم نمود و یا افزایش داد. یکی دیگر از مزیت های روش بریدن و جلوآوردن استخوان این است که در این روش جلو آمدن استخوان چانه باعث کشیده شدن بافت های زیر چانه و کمتر شدن میزان غبغب میگردد.
اینکه چه روشی برای بیمار بهتر می باشد توسط جراح، از طریق معاینات کلینیکی و بررسی عکس ها و رادیوگرافی های وی پیشنهاد میگردد.
چه نتایجی را میتوان انتظار داشت؟
نتایج حاصل از پروتز صورت تقریباً بلافاصله پس از عمل قابل مشاهده میباشد. پس از عمل جراحی چانه، چانه شما متورم و احتمالاً کبود خواهد شد. تورم اولیه در طول هفته اول با استفاده از کمپرس سرد فروکش خواهد کرد و فروکش کردن کامل آن دو تا چهار هفته طول میکشد. در هنگام استراحت باید سر بالاتر از سایر قسمت های بدن باشد.
چه چیزی در بهبودی نقش دارد؟
ورم ناحیه عمل از زمان عمل تا ۴۸ ساعت افزایش یافته و پس از آن کم شده و تا حدود ۲ هفته طول خواهد کشید و در عرض 6 ماه کاملاً شرایط بافتی عادی میشود. در موارد بسیار کم ممکن است کبودی ایجاد شود که معمولاً ظرف دو هفته جذب میشود. در ۴۸ ساعت اول از کمپرس سرد هر ۲۰ دقیقه استفاده نمایید. چنانچه کبودی ایجاد شود از روز سوم کمپرس گرم به مدت پنج دقیقه هر نیم ساعت استفاده نمایید. تا ۳ الی ۴ هفته از فشار روی پروتز جلوگیری نمایید. چنانچه بخیه در پوست داشته باشید روز چهارم یا پنجم برای برداشتن مراجعه نمایید. چنانچه چسب روی پوست داشته باشید روز چهارم برداشته میشود. از انجام اقدامات آرایشی تا دو هفته اجتناب ورزید. تا یک هفته مایعات و غذاهای نرم میل کنید و از دهان شویه و مسواک نرم استفاده کنید. حد اقل سه بار در روز با دهان شویه ضد میکروبی دهان خود را بشویید. بعد ازعمل آنتی بیوتیک خود را دقیقاً مصرف کنید.
-پروتز گونه
پس از جراحی پروتز گونه ممکن است کمی ناراحتی و تورم ایجاد شود، و امکان حرکت لب و دهان برای چند روز مشکل باشد. بخیه های پوست پس از حدود ۴ الی 5 روز برداشته خواهند شد. بخیه مورد استفاده در داخل دهان خود به خود جذب می شود.
-پروتز چانه
پس از عمل جراحی پروتز چانه، شما ممکن است کمی درد، تورم و کبودی را تجربه نمایید. بخیه های پوست پس از حدود ۴ الی 5 روز برداشته خواهند شد. بخیه مورد استفاده در داخل دهان خود به خود جذب می شود.
-پروتز فک پایین
پروتز فک پایین ممکن است باعث ناراحتی و تورم قابل توجهی شود. همچنین ممکن است حرکت لب و دهان شما برای مدت چندین روز دشوار باشد. اگر چه بیشتر تورم در ظرف چند روز فروکش خواهد کرد، اما ممکن است چند ماه برای از بین رفتن کامل تورم زمان لازم باشد. بخیه مورد استفاده در داخل دهان خود به خود جذب می شود.
چه داروهایی باید مصرف شود؟
- پس از درمان بر حسب نظر پزشک داروهای زیر ممکن است برای شما تجویز شوند:
- آنتی بیوتیک برای جلوگیری از بروز عفونت به مدت تقریبی 7 روز
- کورتیکواسترويید برای کم کردن میزان تورم
- مسکن برای به حداقل رساندن هر گونه ناراحتی و درد
- پماد مرطوب کننده برای مالیدن روی محل بخیه های پوستی
- دهان شویه ضد میکروبی برای جلوگیری از عفونت کردن محل بخیه های داخل دهانی
آیا جراحی پروتز صورت بی خطر است؟
عوارض احتمالی از پروتز صورت و چانه عبارتند از:
- عفونت که با رعایت بهداشت دهان و مصرف آنتی بیوتیک قابل کنترل و پیشگیری است.
- ممکن است در موارد نادری اعصاب حسی ناحیه لب بالا و پایین آسیب ببینند که فقط حس این نواحی را تحت تاثیر قرار میدهند و از نظر حرکتی مشکلی بوجود نخواهد آمد. در بسیاری موارد کم حسی و یا بیحسی به مرور از بین خواهد رفت.
- کبودی که در طی دو هفته برطرف میگردد.
- تشکیل بافت اسکار بیش از حد (گوشت اضافه) در بیمارانی که مشکلات ترمیم زخم دارند.
- تورم که در طی سه روز اول افزایش می یابد و طبیعی است و پس از آن کاهش مییابد.
- امکان نیاز به جراحی مجدد به علت عدم تقارن