حجم دهنده های تزریقی (ژل)
حجمدهندههای تزریقی (ژل) چه هستند؟
یکی از اولین نشانه های پیری، از دست دادن احساس پری صورت و توسعه چین و چروک است. یکی از تکنیک‌های غیر جراحی برای حذف کردن این خطوط و بازگرداندن حجم و احساس پری صورت استفاده از حجمدهندههای تزریقی است. ژل‌ها موادی هستند که در داخل پوست تزریق شده و موجب افزایش حجم و بنابراین صاف کردن چین و چروک‌ها، برجسته کردن لب‌ها و کاهش عمق فرورفتگی‌های صورت می‌شوند. این درمانها دايمی نیستند و نیازمند تکرار می‌باشند. گاهی فیلرها (ژل) همراه با سایر درمان‌های جوانسازی صورت مثل تزریق بوتاکس استفاده می‌شوند. استفاده از حجمدهندههای تزریقی ممکن است نیاز به همراهی با سایر روش‌های زیبایی صورت مانند جراحی کشیدن پوست صورت و بالا کشیدن ابرو و یا روش‌های دیگر داشته باشد. جراح شما با ارزیابی نیازهای شما یک یا چند درمان مورد نیاز شما را توصیه خواهد کرد.
آیا من کاندیدای استفاده از حجمدهندههای تزریقی هستم؟
کاندیدای‌های مناسب باید دارای شرایط زیر باشند:
- سلامت جسمی
- درجات خفیف یا متوسط از پیری صورت
موارد منع مصرف ژل های تزریقی:
- حاملگی یا شیر دهی
- عفونت در ناحیه درمان مثل تب خال یا آکنه
- استعداد بیمار برای تشکیل گوشت اضافه (کلوئید یا اسکار هیپرتروفیک)
- اختلالات خونریزی دهنده (مثل کمبود پلاکت‌های خونی یا استفاده از داروهای ضد انعقاد)
- آتروفی پوست (نازکی پوست ناشی از مصرف طولانی‌مدت کورتون یا بیماریهای ژنتیکی)
- اختلال در ترمیم زخم
- بیماریهای پوستی در ناحیه درمان (مثل ویتلیگو، پسوریازیس، اگزما)
- بیماری کنترل نشده سیستمیک
- واکنش حساسیتی (آنافیلاکتیک) قبلی
- آلرژی‌های شدید متعدد
- حساسیت به مواد تشکیل‌دهنده ژل
- اختلات روانی یا انتظارات نا معقول بیمار
چگونه میتوانم برای استفاده از حجمدهندههای تزریقی آماده شوم؟
آمادگی برای حجم دهنده‌های تزریقی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بحث در مورد این روش، انتظارات شما و نتیجه مورد نظر
- بررسی شرایط پزشکی شما و وجود آلرژی به مواد مختلف
- بررسی داروهای فعلی شما، ویتامین‌ها، مکمل‌های گیاهی، الکل، تنباکو و مواد مخدر
- بحث در مورد هر نوع درمان گذشته با پرکننده‌های تزریقی، درمان بوتاکس و یا سایر روش‌های جوانسازی صورت
- اجتناب از مصرف الکل، بروفن، آسپیرین (هر محصولی حاوی اسید استیل سالیسیلیک) و ویتامین E به مدت دو هفته
جراح شما همچنین ممکن است به موارد زیر بپردازد:
- ارزیابی وضعیت سلامت عمومی شما و هر شرایط از پیش موجود و یا عوامل خطر
- گفتوگو در مورد گزینه‌های در دسترس شما برای جوانسازی صورت
- بررسی و اندازه‌گیری صورت شما
- گرفتن عکس برای پرونده پزشکی شما
- نتایج استفاده از پرکننده‌های تزریقی و هرگونه خطرات و عوارض بالقوه
حجمدهندههای تزریقی چگونه استفاده می‌شوند؟
حجمدهندههای تزریقی در مطب مورد استفاده قرار می‌گیرند. حجمدهندههای تزریقی با یک سوزن نازک بر روی نقاط مشخصی از صورت تزریق می‌شوند.
محل‌های تزریق باید با یک عامل ضد باکتری تمیز و با یک عامل بیحس کننده موضعی بیحس گردند. برخی از حجمدهندههای تزریقی خود ممکن است حاوی ماده بیحس کننده باشند.
اغلب چندین تزریق برای پر کردن چین و چروک مورد نیاز است. برای افزایش حجم لب به چندین تزریق برای توزیع حجمدهندههای تزریقی نیاز است.
حجمدهندههای تزریقی اغلب در نواحی زیر به کار می‌روند:
چینهای بین بینی و دهان (چین های نازولبیال ): یکی از علايم افزایش سن در صورت، چینهای عمیقی است که از کناره بینی تا گوشه لب‌ها ایجاد میشود. معمولاً خـــطوط خنده در اواخر دهه سوم یا اوایل دهه چهارم زندگی شروع به عمیق‌تر شدن می‌کنند. شـل شدن پوست باعث ایجاد چینهای نازولبیال میشود. پیدایش چین نازولبیال باعـــث میشود که فرد خسـته‌تر و مسنتر از سن واقعیش به نظر برسد. چین و چروک‌های بین گوشه دهان و چانه (خطوط Marrionette): یکی دیگر از علايم افزایش سن در صورت، ایجاد چین‌هایی است که بین گوشه دهان و چانه ایجاد می‌شوند.گونه‌ها: با بالا رفتن سن، گونه‌ها، در اثر تحلیل رفتن بستر چربی و استخوانی زیر آنها، شروع به خالی شدن می‌کنند و در نتیجه صورت لاغر به نظر می‌رسد. لب‌ها: بــــا افزایش سن، پری لب‌ها که باعث میشود لب‌ها جوان و برآمده باشند، از بین می‌رود و لب‌ها باریک و نازک شده و چینهای کوچکی در حاشیه آنها به وجود میآید. خط لب (محل اتــصال بافت سفید و قرمز لب به یکدیگر) شایع‌ترین منطق‌های است که توسط ژل برجسته میشود. تزریق در این ناحیه حجم بیشتری به لب‌ها نمی‌دهد ولی باعث مشخص‌تر شدن حاشیه لب‌ها میشود. فیلتروم شامل دو خط در قسمت مرکزی لب فوقانی است که به بینی متصل می‌شوند و با برجسته سازی آنها جذابیت لب‌ها بیشتر میشود. پر کردن ناحیه گوشه‌های لب ظاهــری شادتر و مثبتتر ایجاد می‌کند.خطوط پیشانی: خطوط پیشانی به دو دسته تقسیم می‌شوند. یکی خطوط دینامیک که خطوطی هستند که در حالت عادی وجود ندارند و تنها در زمان فعالیت عضلات پیشانی مانند زمان اخم کردن پدیدار می‌شوند و حذف آنها از طریق تزریق بوتاکس انجام میشود. خطوط دیگر خطوط استاتیک هستند که به صورت دايمی در پیشانی وجود دارند و ربطی به فعالیت عضلانی ندارند. این خطوط معمولاً بر اثر افزایش سن و عدم درمان خطوط دینامیک ایجاد می‌شوند و درمان آنها نیازمند تزریق فیلر است.
انواع مختلف حجمدهندههای تزریقی چه هستند؟
بسیاری از انواع مختلف حجمدهندههای تزریقی وجود دارند. اولین گام در تعیین بهترین حجم‌دهنده تزریقی برای نیازهای شما از طریق مشاوره با جراح است. توجه داشته باشید که در صورتی که راه حل دايمی مدنظر شما باشد باید جراحی را انتخاب کنید. درصورتی که می‌خواهید جراحی را به تعویق بیندازید تا زمانی که برای جراحی آماده شوید می‌توانید با تزریق فیلرها بهبودی قابل توجهی درصورت خود به دست آورید.
انواع مختلف حجمدهندههای تزریقی عبارتند از:
اسید هیالورونیک
یک ماده طبیعی است که در بدن یافت میشود. مقادیر بالایی از آن در بافت همبندی نرم و در مایع چشم وجود دارد. این ماده در بعضی غضروف‌ها و مایع مفاصل و در بافت پوست هم وجود دارد. وقتی این ژل در صورت تزریق میشود مثل یک بالش پرشده عمل کرده و ساختمان‌های صورت را حمایت می‌کند. این ژل همچنین آب را به سطح پوست می آورد تا آن را با طراوت و قابل انعطاف نشان دهد. برای حجیم کردن لب‌های نازک و پر کردن چینهای بین بینی و دهان (چینهای نازولبیال) موثر است. اسید هیالورونیک همچنین برای برخی از چین و چروک‌های سطحی، شیار زیر چشم و منطقه پیشانی موثر است. نتایج درمان بسته به خود بیمار و محل تزریق ممکن است شش ماه یا بیشتر باقی بماند. از این دست محصولات می‌توان به Juvederm ،Teosyal ،Stylaye ، Restylane اشاره نمود. اسیدهیالورونیک در حال حاضر محبوب‌ترین و کم‌عارضه‌ترین حجم‌دهنده تزریقی است.
پلی کاپرولاکتون الانسه (Ellanse)
یک ژل تزریقی جدید می‌باشد که ترکیب همگونی از پلیمر قابل جذب Poly-caprolactone در حامل دارویی Carboxy-methylcellulose است که دارای تاییدیه اداره دارو و غذای ایالات متحده (FDA) و اتحادیه اروپا می‌باشد. پلیمر پلی کاپرولاکتون به شکلی طراحی شده است که شانس مهاجرت ژل به بافت‌های مجاور و در نتیجه ایجاد غیر قرینگی در صورت را به حداقل می‌رساند. مکانیسم اثر شامل جذب کربوکسی متیل سلولز در طی ۲-۳ هفته ابتدای پس از تزریق و سپس تشکیل بافت همبندی به جای آن و در اطراف ذرات پلی کاپرولاکتون و ایجاد حجم ایدهآل در محل تزریق می‌باشد. این ژل دارای انواع متفاوت باماندگاری‌های متفاوت است ولی نکته جالب حفظ حجم ایدهآل به طور ثابت تا پایان دوره می‌باشد و پس از آن به طور کامل جذب میشود.این ژل را می‌توان در تمام نواحی صورت به جز در ناحیه لب و دور چشم استفاده نمود.
کلاژن
یک پروتيین طبیعی است که جزء اصلی پوست است. کلاژن به عنوان ساختار پشتیبانی از پوست برای رشد سلول‌ها و عروق خونی عمل می‌کند. نتایج درمان با کلاژن به‌طور کلی حدود سه ماه طول می‌کشد. به لحاظ تاریخی کلاژن از اولین حجمدهندههای تزریقی بافت بوده است. از این دست محصولات می‌توان به Zyplast ،Zyderm، Cosmoderm و Cosmoplast اشاره نمود. امروزه ژل‌های کلاژنی به خاطر عوارض جانبی، احتمال آلرژی و ماندگاری کم کاربرد کمی دارند.
هیدروکسیل آپاتیت
یک ترکیب معدنی بلور مانند است که به طور طبیعی در استخوان‌های انسان وجود دارد. ژل مورد استفاده یک ماده بیوسنتتیک است یعنی محصول انسانی یا حیوانی نیست و بنابراین ریسک واکنش حساسیتی پایین است. این فیلر پوستی نتایج خیلی طبیعی دارد. جابه‌جا نمی‌شود و عوارض آن نادر هستند. این سنگین‌ترین پرکننده صورت است و موارد کاربرد کمی دارد و توصیه میشود برای پر کردن چینهای عمیق‌تر مانند چینهای نازولبیال و همچنین به منظور افزایش پری گونه‌ها و دیگر خطوط صورت به کار رود. نتایج این درمان ممکن است شش ماه تا یک سال طول بکشد. از این دست محصولات می‌توان به Radiesse و Radiance FN اشاره نمود که امروزه کاربرد کمی دارند و رایج نیستند.
اسید پلی لاکتیک
یک فیلر پوستی سنتتیک است که در صورت تزریق شده و موجب تولید کلاژن توسط خود بدن میشود. برخلاف فیلرهای دیگر تاثیر این ماده فوری نیست و به تدریج در طی چند ماه ظاهر میشود. ممکن است برای رسیدن به نتیجه مطلوب سه تزریق ماهیانه لازم باشد. با هر تزریق کلاژنسازی تحریک میشود. تزریق این ماده مشابه تزریق چربی باعث افزایش حجم صورت میشود و بیشتر در بیمارانی کاربرد دارد که به نظر می‌رسد چربی‌های صورت را از دست داده‌اند و موارد کاربرد خاص و کمی دارد. بیشترین تاثیر آن در نیمه تحتانی صورت به منظور پر کردن خط خنده و لب‌ها است. نتایج درمان ممکن است تا دو سال باقی بماند. Sculptra نمونه‌ای از این دست محصول است. این محصولات به خاطر غیر قابل پیش بینی بودن، امروزه کاربرد کمی دارند.
پلی متیل متاکریلات
این ماده که نیمه دايمی است را برای درمان چینهای متوسط تا عمیق بخصوص خط خنده استفاده می‌کردند. از آن همچنین برای پرکردن جای زخم فرورفته استفاده نموده‌اند. ممکن است برای دیدن نتیجه نهایی تا ۳ ماه به زمان نیاز داشته باشیم. این ژل در حال حاضر مورد تایید نمی‌باشد و استفاده از آن توصیه نمی‌شود. ArteFill نمونه‌ای از این دست محصول است. در ساخت این محصول از کلاژن گاوی نیز استفاده شده است که احتمال آلرژی را افرایش می دهد و امروزه کاربرد کمی دارد.
پلی آکریل آمید
متاسفانه این ماده که دايمی است و به ژل پاژ (PAAG) معروف است در سال‌های اخیر به طور وسیعی به عنوان پرکننده تزریق شده است. این ژل با عوارض فراوانی مانند عفونت، جابه‌جایی ژل و غیرقرینگی در صورت همراه است. این ژل در محل تزریق پایدار نبوده و به‌راحتی حرکت می‌کند و باعث غیرقرینگی صورت میشود. از مشکلات دیگر آن این است که برای جبران نقایص ناشی از تزریق این ژل نمی‌توان از تزریق ژل دیگری در مجاورت آن استفاده نمود، چراکه این کار باعث ایجاد واکنش شدید و تورم پوست شده که ممکن است تا ماه‌ها باقی بماند. تزریق این ژل به هیچ وجه توصیه نمی‌شود و به کسانی که در گذشته از این ژل استفاده نموده‌اند، توصیه میشود که به منظور تخلیه آن اقدام نمایند. این ژل‌ها پس از تزریق شروع به حرکت و جابه‌جایی می‌کنند و چند سال بعد در محل جدید خود سخت می‌شوند و به بافت‌های اطراف چسبندگی پیدا می‌کنند، در نتیجه امکان تخلیه ژل با سرنگ وجود ندارد و بهترین روش، برش جراحی است. تخلیه این ژل کار دشوار و وقت گیری است و گاهی به چندین جلسه درمان نیاز می‌باشد.
چه نتایجی را می‌توان انتظار داشت؟
نتایج حجمدهندههای تزریقی تقریباً فوری است، اما بسته به نوع حجم‌دهنده تزریقی طول مدت نتایج متفاوت خواهد بود. اثر پرکننده میتواند از شش ماه (مانند اسید هیالورونیک) تا بیش از یک سال (با استفاده از PMMA) متغیر باشد. طول نتایج درمان یا اثربخشی آن بستگی به حجم‌دهنده تزریقی مورد استفاده، منطقه درمان شده و بیمار دارد. از آنجا که پرکننده‌های تزریقی دايمی نیستند، بهترین راه برای اطمینان از پایداری نتایج، از طریق درمان‌های مکرر است. زمان تکرار تزریق به عواملی مانند سن فرد، شیوه زندگی و منطقه مورد نظر در صورت فرد بستگی دارد. به طور کلی، در تزریق‌های بعدی پرکننده کمتری نیاز است.
چه چیزی در بهبودی نقش دارد؟
- عوارض اولیه پس از درمان با هر پرکننده ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- قرمزی و تورم در ناحیه درمان شایع است و در چند روز از بین می‌رود
- بیحسی موقت
- بین‌ظمی موقت بافت نرم یا پوست در لمس
این عوارض جانبی می‌توانند به راحتی با کمپرس سرد موضعی مدیریت و در عرض چند ساعت و یا چند روز بهبود یابند. نواحی درمان را ماساژ ندهید. از گرم کردن محل درمان تا از بین رفتن کامل تورم یا کبودی خودداری کنید. اگر کبودی ایجاد شود معمولا در عرض ۷-۱۰ روز از بین می رود. دوش گرفتن یا شستشوی معمولی اشکالی ندارد. از فعالیت‌هایی که باعث سرخ شدن صورت می‌شوند مثل مصرف الکل، ورزش یا برنزه کردن خودداری کنید.
چه داروهایی باید مصرف شود؟
اصولاً پس از درمان با حجمدهندههای تزریقی داروی خاصی نیاز نمی‌باشد.
آیا حجمدهندههای تزریقی بیخطر هستند؟
خطرات احتمالی حجم دهنده‌های تزریقی عبارتند از:
- پرکننده به دست آمده از منابع غیر انسانی ممکن است نیاز به تست حساسیت قبل از درمان داشته باشد
- بعضی از پرکننده ها ممکن است باعث عفونت در محل تزریق شوند
- پرکننده‌هایی که به طور کامل مایع نیستند و حاوی مواد دارای دانه‌های ریز میکروسکوپی (PMMA) می‌باشند، خطر تجمع در یک منطقه از صورت به علت جابه‌جایی توسط حرکات صورت و روند طبیعی پیری را دارند.
- بثورات پوستی شبیه آکنه
- تولید آنتی بادی بر علیه مواد پرکننده در بدن ممکن است اثر تزریق‌های آینده را کاهش دهد.
- کبودی و تورم که می‌توانند با کمپرس سرد موضعی مدیریت شوند
- عدم تقارن که در صورت نیاز میتواند ۲ تا ۴ هفته بعد از درمان روتوش شود.